Engel met Klaroen

Pieter de Oudere Bruegel (ca.1528-1569)

Hoewel voornamelijk bekend als chroniqueur van het dagelijks leven op het Vlaamse platteland met schilderijen als “Spreekwoorden” en “Kinderspelen” kent het werk van Bruegel ook een andere kant, die ons aan Hiëronimus Bosch (±1516) doet denken.

Zoals bij alle vroege kunstenaars speelt de waarschuwende moraliteit een grote rol. De mens voelde zich omgeven door een vijandige buitenwereld, vol natuurlijk en menselijk geweld, epidemische ziekten en andere bedreigingen waarvoor men nog geen andere verklaring had dan het noodlot. Het was aan de kunstenaars en de geestelijkheid om de mensen te wijzen hoe die lotbeschikking gunstig te beïnvloeden.

Bruegel had echter ook een lichtvoetige kant. Hij riep een gevoel van vervreemding op door speelse taferelen tegen imposante, schitterend geschilderde landschappen te plaatsen, en door hilarische overdrijving werkte “Pieter de grappige”, zoals zijn bijnaam luidde, op de lachspieren van zijn tijdgenoten.